Karaim Food Culture | Karaylarda Yemek Kültürü

The most famous Crimean Karaite food is Kybyn (Russian: Кибина pl. Кибины, Karaim: kybyn pl. kybynlar, Lithuanian: Kibinai). Kybynlar are half moon shaped pies of leavened dough with a stuffing of chopped beef or mutton, baked in dutch oven or baking sheet. Other meals common for Crimean Karaites and Tatars are Chiburekki, Pelmeni, Shishlik (These are most often made from mutton).

Ceremony dishes, cooked for religious holidays and weddings are:

Tymbyl is Pesach round cakes flat of unleavened[65] dough, knead with cream and butter or butter and eggs, reflected in the modern name of this festival (Tymbyl Chydžy[66]),

Qatlama is Shavuot (Aftalar Chydžy[66]) cottage cheese pie, which seven layers symbolizing seven weeks after Pesach, four layers of yeast dough, three of pot cheese,

Wedding pies are Kiyovliuk (on the part of the groom) and Kelin'lik (on the part of the bride).

The Crimean Karaites or Krymkaraylar (Crimean Karaim: Кърымкъарайлар, Qrımqaraylar, singular къарай, qaray; Trakai dialect: karajlar, singular karaj; Hebrew: קראי מזרח אירופה‎; Crimean Tatar: Qaraylar), also known as Karaims and Qarays, are an ethnicity derived from Turkic-speaking adherents of Karaite Judaism in Central and Eastern Europe, especially in the territory of the former Russian Empire. "Karaim" is a Russian, Ukrainian, Belarusian, Polish and Lithuanian name for the community.

Tatar and Karaim[1] minorities of Lithuania are frequently thought of as similar.

Both these communities have Turkic roots and their presence in Lithuania dates to the 15th century when the Grand Duchy of Lithuania spanned from the Baltic to the Black Sea. It is these barren lands in modern-day Ukraine where both Tatars and Karaims originate from, their ancestors brought to their current residences by Grand Duke Vytautas the Great.

[1] Karaims,  practice their own Karaite faith, an offshoot of Judaism. They do not consider themselves to be Jews, however, and no government that ruled the area did. Even the Nazi German regime did consider Karaims to be a separate ethnicity, sparing them from the Holocaust.

Unlike Tatars, Karaims were always primarily city-dwellers rather than soldiers (and in this trait similar to Jews). Initially brought by Vytautas the Great to the Trakai town and Panevėžys area they eventually followed common migration patterns and established their community in Vilnius. However, Trakai remains the heartland of Karaims, and their dishes, such as kibin (Lithuanian: kibinai) pasties or krupnik alcoholic beverage, may be readily tasted in the town.

Interestingly, Karaim cuisine gained a foothold in Lithuania that is far disproportional to the Karaim share of the population. In addition to tasting kibins (pastries with meat) at a local fast food stall, you may investigate Karaim culture in the Karaim museum (Trakai) and two active Kenessas (temples) in Vilnius (Žvėrynas borough) and Trakai. The Karaimų street in Trakai still boasts many homes with traditional three Karaim facade windows.

Unlike Tatars, the Karaims managed to preserve their Turkic language, but their numbers are lower with the 2001 census enumerating merely 273 Karaims (138 in Vilnius, 65 in Trakai and 31 in Panevėžys). This is an endangered ethnicity worldwide as even in their Ukrainian homeland there are only some 1 000 of them left.

The cuisine is distinctive for its oriental aromas and spices and old, traditional receipes are used. The most famous Karaim dish is kybyn – a big dumpling made from the paste cake, baked in the oven to the golden colour. Usually it’s filled with lamb or beef but there’re also vegetarian options with spinach or cabbage.

Mavi Boncuk |

Excerpt From:

DOĞRUER, Semra. 

ORAL LITERATURE OF THE Karaite (Karay) TURKS, Ankara, 2007. 

 In this study the Karaite Turks which are thought to be the heritage of the Khazars and have been in the dissapearing nations list of the UNESCO and the only Jew Turkish nation has been investigated, their oral literature have been put forth. ın the first part the ethnic structure, history, the geography they live, religious beliefs, language, literature and the folclore of the Karaite Turks have been discussed. In the second part of the study where the oral literature of the Karaite Turks have been given the samples of tales, proverbs and ideoms, countouts, crackjaws, songs, tales, ditties, lullabies,tongue twisters, book on the interpretation of the dreams, prays and chants have been given. In the conclusıon part the results from the gained datas have been given. The works and the sourses that have been benefitted have been listed in the bibliography. 

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANABİLİM DALI TÜRK HALK EDEBİYATI BİLİM DALI 

KARAY (KARAİM) TÜRKLERİNİN SÖZLÜ EDEBİYATI 

YÜKSEK LİSANS TEZİ 

Hazırlayan Semra DOĞRUER 

1.8.3. Karaylarda Yemek Kültürü: 

 Karaylarda yemek çeşitleri, hem tarım ve ziraatçılıkla geçinenler için, hem de hayvancılıkla ya da ticaret ve sanat ile geçinenler için aynıdır. Karayların yemek kültürleri, şüphesiz Türk yemek kültürünün izlerini taşımaktadır. Karay Türkleri ile diğer Türk boylarının mutfak kültüründe ortak noktalar mevcuttur ve başka halklarda olmayan yemek çeşitleri vardır. Karay 59 Türklerinin yemek isimlerinin etimolojisi incelendiğinde Türk çıkışlı oldukları açıkça görülmektedir. Örneğin, “Katlama” (birkaç yufkadan oluşan peynirli börek çeşididir.), Umaç ( suda sütle pişirilen hamur yemeğidir.), Tutmaç (hamurla yapılan yemek)…gibi yemek isimleri Türk kökenlidir. (Zajackowski, W., 1983 : 316) Bayram ve tören yemeklerinde Karay mutfak kültürü kendisini daha iyi gösterir. (Altınkaynak, 2006: 49-50) Karaylarda tarım ve ziraatçılar için sebze ve tahıl yemekleri; hayvancılar için sütlü ve etli yiyecek çeşitleri daha önceliklidir ancak genel olarak et yemekleri tüketmektedirler.En fazla tüketilen koyun eti olup çeşitli pişirme şekilleri ile kullanılır. Domuz eti kesinlikte Karay mutfağında kullanılmaz. Ayrıca süt ve süt ürünlerine dayalı yiyecekler ve hamurlu yiyecekler de oldukça yaygın ve zengindir. Sebzeli etli yemekler değişik çorba çeşitleri bal, meşrubat, meyve, ceviz Karay mutfağının tamamlayıcı unsurlarıdır. (Altınkaynak, 2006: 49-50) (Bknz. Ek-4) 

1.8.3.1.Karay Mutfağından Bazı Yemek İsimleri: 

Et Yemekleri: Bastırma, Kakaç (kurutulmuş et), Koy ayakçiklar (ayakları, ayaçıh), Kuru et (haşlanmış ve kurutulmuş et), Sucuk, Tilçik, Çengeçik (haşlanıp ve kurutulmuş koyun çenesi ve dili), Koy başçik(basçıh) (pişirilmiş koyun başı), Paça, Kavurma, Kebap, Peran, perançıh (yağda kavrulmuş koyun eti). 

Sütlüler: Ayran, Katık, Kaymak, Kaşkaval, Süzme, Çıgıt (koyun peyniri), Kuru çıgıt, kuru penir (kuru tuzlu peynir), Çırımçık (çökelek). Hamurlular : Yayma (yayım), Kalaç (kılaç, kalın), Komeç, Katlama (kavrulmuş pide), Otmek (otmak, etmek, etmak ) Pite, Tutmaç. 

Etli Hamurlu Yemekler : Ayaklak, ayaklık, Girde, gireçik (mayalı hamur), Yantık, Kobeti, kuvetı, Kıbın, Hamurdolma. Sebze ve Etli Sebzeliler : Ayva (elma, erik, bakla, nohut aşı), İmambayıldı, Kaygana, Kabak dolma, Mussaka, Sarma, Sote, Patlıcanla değişik sebzeler 

Çorbalar: Berdcımek aşı (pirinçli mercimek), Boğaça (arpa maması), Pasta – mama, Pilav, değişik çorba çeşitleri vardır ( etli, sütlü, etli-sütlü,v.s.). 

Bayram, Tören Yemekleri, Meşrubatlar: Akalva, Hazar katmagı, Kara havla (ölümden sonra yapılır), Buza, Mahsıma, Ballı-badem, Yumurta, Kiyuv, Katlama, Kınış, Kaburtık, Tımbıl. (Altınkaynak, 2006: 49-50)