Fuat Uzkınay’s documentary film about the destruction of the Monument of Ayestefanos in Istanbul on November 14, 1914 is generally regarded as the first Turkish film and Fuat Uzkınay as the first Turkish filmmaker.
The periods in the history of Turkish Cinema
The Turkish Cinema between 1922-1950
The structure of the Turkish society changed a lot by the proclamation of the Republic of Turkey in 1923 and the successive political, legal, cultural, social and economic reforms of Ataturk.
The Turkish films were made by private film companies between 1922-1949. At the beginning, Muhsin Ertuğrul, who was one of the leading directors of the Turkish theatre, directed the Turkish films under the influence of theatrical background.
The Turkish films made by new production companies and directed by new directors enriching cinematographic expression increased by the end of the 2. World War. The economic developments affected the preferences of the cinema audiences and the films made.
The American adventure and comedy films, some Egyptian films and the Turkish films with the scripts adapted from Turkish literature and the historical events became box office success and formed a certain understanding of the cinema.
The Turkish Cinema between 1950-1960
The increasing number of the films produced by the 50’s showed that Turkish Cinema would increase employment in the cinema sector and the film production more and more. The proliferation of Turkish films prepared the bases of the successive Golden Era of the Turkish Cinema.
The Turkish Cinema between 1960-1970
The production of Turkish films increased in the 50’s and reached the top level in the 60’s. National and qualified Turkish films were released successively at cinemas.
By 1963, the Turkish Cinema began to produce coloured films. Their number increased a lot by 1967 and they achieved domination.
Another feature of the Turkish Cinema in the 60’s was that Turkish films were more popular than American films in Turkey.
The cinema industry became more profitable in the 60's and the emergence of new producers and production companies was inevitable.
In 1966, the Turkish Cinema, which produced 241 films, was the fourth in the world. Considering the production and distribution of the films made, the 60’s are regarded as the golden era of the Turkish Cinema.
The Turkish Cinema between 1970-1980
The development of the structure of Turkish Cinema in the 70’s was affected by the international factors more than the national factors.
There were important changes in the political, economic and social fields in Turkey between 1971-1980 and these changes influenced all the sectors as well as cinema.
The increasing interest in television and unqualified films caused cinema audiences not to go to the cinema. Movie theaters began to close and the cinema sector was in depression.
The Department of Cinema was established in the Ministry of Culture in 1977 to carry out the duties like organizing Turkish film weeks abroad, sending subtitled Turkish films to international film festivals in the world and making legal regulations of the Turkish Cinema.
The Turkish Cinema between 1980-1990
The economic, legal and political situation in Turkey affected the Turkish Cinema as always.
The increasing exports caused technical revolution and significant changes in audio-visual communication instruments. Videocassette industry growed in this period.
In addition to "family audiences, "adult audiences" emerged. By the 80’s, the “film star system" ended and films began to be called by their directors instead of the leading actors/actresses.
The State tried to regulate the cinema sector by direct interventions and the law about cinema, video and musical works of art was made in 1986. Film festivals began to create their own audiences and Turkish films began to receive awards in international festivals.
The Turkish Cinema between 1990-2000
The Turkish Cinema sector was in crisis in the 90’s. In this period fewer than 10 films were made in a year. Cinema halls were closed and private television channels emerged successively.
By 1995, the diffusion of Video-VCD-DVD formats successively created alternative ways to watch films.
By the 90’s, new young directors began to make short films and then feature films introducing their new styles in the Turkish Cinema and changing the profile of the cinema audiences.
The Turkish Cinema after 2000
The profile of the cinema audiences and the expressions in the movies changed. The technical level of Turkish films reached the world standards and young people graduated from cinema departments of universities began to dominate the Turkish Cinema.
The budgets of Turkish films reached million dollars and the number of cinema audiences reached millions as well. Approximately 30 million movie tickets were sold throughout Turkey in 2005 and this number increased to 71,1 millions in 2017.
The enactment of the Law no.5224 on Evaluation, Classification and Support of Cinema Films in 2004 became a milestone for the Turkish Cinema as the international evaluation and classification system began and the support given to feature films and to the other sections of the cinema sector increased considerably. As a result, the number of new productions and cinema audiences of the Turkish films have increased and the sector's improvement was seen clearly. Total box office revenue of Turkish movies increased to 863 million Turkish Liras and the total size of the movie sector increased to 3 billion Turkish Liras in 2017.
The increasing number of Turkish films and cinema audiences, the diversity of the films made and the awards received by the Turkish movies in the international film festivals paint a promising picture for the future of the Turkish Cinema.
The positive acceleration in the Turkish Cinema paved the way for the sector of TV serials in Turkey. Turkish TV serials have been exported to more than 140 countries and Turkey has become the world’s second biggest exporter of TV serials after the U.S.A.
Mavi Boncuk | SOURCE
30 Ocak 2019 ÇARŞAMBA
|
Resmî Gazete
|
Sayı : 30671
|
KANUN
| ||
SİNEMA FİLMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE SINIFLANDIRILMASI İLE
DESTEKLENMESİ HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR KANUN
Kanun No. 7163 Kabul Tarihi: 18/1/2019
MADDE 1 – 14/7/2004 tarihli ve 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan “ticarî dolaşıma ve gösterime” ibaresi “ticari dolaşıma veya gösterime” şeklinde değiştirilmiş, “kayıt ve tescile de esas olacak şekilde” ibaresi madde metninden çıkarılmış, fıkraya aşağıdaki bent eklenmiş ve (c), (d), (e) ve (g) bentleri yürürlükten kaldırılmıştır.
“j) Dizi film: Düzenli veya belirli aralıklarla birbirinin devamı olacak şekilde karasal, uydu, kablo, sayısal ve benzeri ortamlarda yayınlanan ve çoğunlukla aralarında konu bütünlüğü olan bölümlerden oluşan filmleri,”
MADDE 2 – 5224 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Destekleme kurulları ve Komisyon
MADDE 6 – Proje geliştirme, ilk uzun metrajlı kurgu film yapım, uzun metrajlı sinema film yapım, ortak yapım, senaryo ve diyalog yazım, animasyon film yapım, kısa film yapım, belgesel film yapım, çekim sonrası, dağıtım ve tanıtım ile yerli film gösterim destek türlerinde yapılan başvuruları değerlendirmek ve desteklenecek olanları belirlemek üzere ihtisas alanlarına göre sayısı dördü geçmemek üzere destekleme kurulları oluşturulur.
Destekleme kurulları, ilgili alan meslek birlikleri tarafından belirlenecek dört sektör temsilcisi ile yapımcı, yönetmen, senaryo ve diyalog yazarı, oyuncu, sinema salonu işletmecileri, film dağıtımcıları, yayıncı kurum veya kuruluş temsilcileri ve üniversitelerin sinema alanında eğitim veren bölümlerinde görev yapan öğretim üyeleri arasından Bakanlık tarafından belirlenecek üç üye ve bir Bakanlık temsilcisi olmak üzere sekiz üyeden oluşur. Bakanlık temsilcisi kurulun başkanıdır.
Destekleme kurullarının meslek birlikleri tarafından belirlenecek üyelerinin, Bakanlığın talep tarihinden itibaren on beş gün içinde bildirilmemesi halinde bu üyeler meslek birlikleri üyeleri arasından Bakanlıkça seçilir.
Destekleme kurulları en az beş üyenin katılımı ile toplanır ve en az beş üyenin aynı yöndeki oyuyla karar alır. Destekleme kurullarının kararları Bakanlık onayı ile yürürlük kazanır. Onaylanmayan kararlar yeniden değerlendirilmek üzere destekleme kurullarına iade edilir. Destekleme kurullarının son kararı Bakanlığın onayına tekrar sunulur, bu durumda da onaylanmayan kararlar geçersiz sayılır.
Destekleme kurullarında görev yapan üyelere, yılda dört toplantıdan fazla olmamak üzere her toplantı günü için (5300) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar üzerinden Bakanlık bütçesinden toplantı ücreti ödenir. Destekleme kurulları ve Komisyon üyelerinin toplantılara ilişkin yol ve konaklama giderleri Bakanlıkça karşılanır.
Dizi film ile yabancı film yapım destek türlerinde yapılan başvuruları değerlendirmek ve desteklenecek olanları belirlemek üzere; Bakan Yardımcısı, Sinema Genel Müdürü, Tanıtma Genel Müdürü, Dışişleri Bakanlığı Yurtdışı Tanıtım ve Kültürel İşler Genel Müdürü, ilgili alan meslek birlikleri tarafından önerilen sektör temsilcileri arasından Bakanlık tarafından belirlenecek iki üye, film yapımcıları, dağıtımcıları ve yayıncı kurum veya kuruluş temsilcileri arasından Bakanlık tarafından belirlenecek iki üye olmak üzere sekiz üyeden oluşan Dizi ve Yabancı Filmleri Destekleme Komisyonu oluşturulur. Bakan Yardımcısı Komisyonun başkanıdır. Komisyon en az beş üyenin katılımı ile toplanır ve en az beş üyenin aynı yöndeki oyuyla karar alır.
Destekleme kurullarının ve Komisyonun kuruluşu, üyelerin görev süreleri ile çalışma usul ve esasları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 3 – 5224 sayılı Kanunun 7 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 7 – Ülke içinde üretilen veya ithal edilen sinema filmlerinin, ticari dolaşıma veya gösterime sunulmasından önce değerlendirilmesi ve sınıflandırılması yapılır. Değerlendirme ve sınıflandırma sonucunda uygun bulunmayan filmler, ticari dolaşıma ve gösterime sunulamaz.
Değerlendirme ve sınıflandırması yapılmamış olan sinema filmleri; festival, özel gösterim ve benzeri kültürel ve sanatsal etkinliklerde ancak 18+ yaş işareti ile gösterilir. Daha önce Bakanlıkça değerlendirme ve sınıflandırması yapılan filmler, ilgili etkinliklerde aldıkları işaret ve ibarelere uygun olarak gösterilir. Söz konusu etkinliklerde gösterimi yapılacak olan filmlerin taşımaları gereken işaret ve ibarelerin her türlü tanıtım ve gösterim alanında kullanılması zorunludur.”
MADDE 4 – 5224 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 8 – Destek başvuruları ülke içinde yerleşik gerçek veya tüzel kişiler tarafından yapılır.
Destek tutarı; proje geliştirme, ilk uzun metrajlı kurgu film yapım, uzun metrajlı sinema film yapım, ortak yapım, belgesel film yapım, çekim sonrası ile dağıtım ve tanıtım destek türleri için başvuruda belirtilen toplam bütçenin %50’sini aşamaz. Animasyon film yapım, kısa film yapım, senaryo ve diyalog yazımı ile yerli film gösterim destek türleri için başvuruda belirtilen toplam bütçenin tamamı desteklenebilir. Yabancı film yapım destek türü için destek tutarı ülke içinde harcanan ve Bakanlıkça kabul edilen tutarın %30’unu aşamaz.
Bu Kanun kapsamındaki bütün destekler geri ödemesiz olarak verilir.
Kanun, yönetmelik ve destek sözleşmesinde belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya desteğin haksız alındığının tespiti halinde destek tutarı, desteğin ödendiği tarihten geri alındığı tarihe kadar geçen süre için 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre hesaplanacak faizi ile birlikte geri alınır. Bakanlık, geri alınmasına karar verilen destekler için, destek tutarının ve faizinin bir ay içinde ödenmesini desteği alana bildirir. Bu süre içinde ödenmeyen tutarlar Bakanlığın bildirimi üzerine ilgili vergi dairesi tarafından 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilir.
Desteklere ilişkin başvuru şartları, değerlendirme ölçütleri, destek alanın yükümlülükleri, ödeme şekilleri, harcama belgeleri, proje teslim süreleri, teminat ve kefalet hükümleri ile diğer hususlar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 5 – 5224 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Etkinlik ve projeler ile sinema sanatçılarının desteklenmesi
MADDE 9 – Bakanlık, sinema alanındaki etkinlik, proje ve faaliyetleri destekleyebilir, düzenleyebilir ve bu alanda ödüller verebilir. Uluslararası festivallere ve yarışmalara katılım ile bunlara ilişkin tanıtım faaliyetlerini destekleyebilir.
Bakanlık, kamu kurum, kuruluş ve kamu tüzel kişilerine sinema donanım desteği verebilir, ihtiyaç sahibi sinema sanatçılarına veya sinema sektörü çalışanlarına maddi destek sağlayabilir.”
MADDE 6 – 5224 sayılı Kanunun 10 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Bakanlık, sinema alanında arşiv veya müze oluşturulması amacıyla yurt içi veya yurt dışından eser ya da çoğaltılmış nüshaları ve sinema ile ilgili diğer materyalleri satın alma veya bağış yoluyla temin edebilir.”
MADDE 7 – 5224 sayılı Kanunun 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 11 – Bu Kanunun amacı doğrultusunda kullanılmak üzere;
a) 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (I) numaralı bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentleri uyarınca ayrılan paylar,
b) Bu Kanun kapsamında Bakanlıkça gerçekleştirilecek iş ve işlemlerden alınacak ücretler,
Bakanlık Merkez Muhasebe Birimi hesabına yatırılır. Yatırılan bu tutarlar bütçeye gelir kaydedilir. Her yıl, kesinleşmiş bir önceki yıl bütçesine gelir kaydedilen tutardan az olmamak üzere ilgili tertiplere ayrıca ödenek konur. Bu ödeneklerden kullanılmayan tutarlar, ertesi yıl Bakanlık bütçesine devren ödenek kaydedilir.
Bakanlık, bu Kanunda sayılan destek türleri için Cumhurbaşkanlığının uygun görüşünü almak kaydıyla gelecek yıllara sâri taahhüt ve sözleşmeler yapmaya yetkilidir.
Bakanlık bütçesi, Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü kaynakları ve Bakanlığın özel hesapları bu Kanunda belirtilen destekler için kullanılabilir.”
MADDE 8 – 5224 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“İşaret ve ibarelerin kullanılmaması ve denetim
MADDE 13 – Değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uyulmaması, zorunlu tutulan işaret ve ibarelerin değerlendirme ve sınıflandırma sonrasında her türlü tanıtım ve gösterim alanında ve taşıyıcı materyal üzerinde kullanılmaması veya yanıltıcı şekilde kullanılması halinde mahallin mülki idare amiri tarafından filmlerin gösterim ve dağıtımı, işaret ve ibareler kullanılıncaya kadar durdurulur ve ilgililer hakkında bu maddede öngörülen idari para cezaları uygulanır.
Sinema filmi öncesinde gösterilen reklamların süresi en fazla on dakikadır. Fragman gösterim süresi en az üç, en fazla beş dakikadır. Kamu spotları ve sosyal sorumluluk projelerine ilişkin gösterimler belirtilen sürelere dahiledilmez. Sinema filmi gösterim arası on beş dakikayı aşamaz.
Sinema salonu işletmecileri, filmin yapımcısı ve varsa dağıtımcısı ile yapılacak sözleşme ile belirlenecek indirimli bilet fiyatlandırmaları hariç olmak üzere sinema biletini içeren abonelik, promosyon, kampanya ve toplu satış faaliyetleri gerçekleştiremez.
Sinema salon işletmecileri, sinema filmi bileti ile birlikte başka bir ürünün satışını aynı anda yapamaz.
Sinema salonu işletmecileri, film gösterimleri ile ilgili bilgileri Bakanlığa iletmek üzere Bakanlıkça belirlenen donanım ve yazılımı işler halde bulundurmakla yükümlüdür. Yapılan denetimlerde belirlenen eksiklerin giderilmesi için sinema salonu işletmecilerine altmış gün süre verilir.
Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak;
a) Değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uymayan, zorunlu tutulduğu halde gerekli işaret ve ibareleri kullanmayan veya yanıltıcı şekilde kullanan film yapımcısına yirmi bin Türk lirası,
b) Değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uyulmayan filmlerin dağıtımını yapanlara yirmi bin Türk lirası,
c) Değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uyulmayan filmlerin gösterimini yapanlar ile gerekli işaret ve ibareleri kullanmadan veya yanıltıcı şekilde kullanarak film gösterimi yapanlara elli bin Türk lirası,
d) Gösterim ve tanıtım alanlarında gerekli işaret ve ibareleri kullanmadan etkinlik düzenleyenlere film başına yirmi bin Türk lirası,
e) Reklam, fragman ve film arası sürelerine uymadan gösterim yapan sinema salonu işletmecilerine salon başına elli bin Türk lirası,
f) Üçüncü ve dördüncü fıkra hükümlerine aykırı hareket eden sinema salonu işletmecilerine işletmenin sahibi olduğu salon başına elli bin Türk lirası,
g) Beşinci fıkrada yer alan yükümlülüğü yerine getirmeyen sinema salonu işletmecilerine salon başına elli bin Türk lirası,
idari para cezası verilir.
Bu maddede öngörülen idari para cezaları mahallin mülki idare amiri tarafından verilir. İdari para cezaları, tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir. İdari para cezasının ödenmiş olması yükümlülükleri ortadan kaldırmaz.
Bu Kanun kapsamında, denetimleri gerçekleştirmek üzere mahallin mülki idare amirlerince denetim komisyonları kurulur.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 9 – 5224 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Film çekim koordinasyon komisyonu ve çekim izni
MADDE 14 – Sinema ve dizi film çekimlerine ilişkin ihtiyaç ve çözümlerin tespiti, kurumlar arası koordinasyonun sağlanması ile kamuya ait alanlardaki çekim ücret tarifesinin ve çekim güvenliği esaslarının belirlenmesini teminen ihtiyaç duyulan illerde Bakanlıkça film çekim koordinasyon komisyonu oluşturulur.
Film çekim koordinasyon komisyonu bulunan illerde, belirlenen film çekim ücret tarifesi dışında herhangi bir tarife belirlenemez.
Sinema ve dizi filmler için belirlenen ücret tutarı, çekim yapılan alandan sorumlu olan kamu kurum ve kuruluşlarının ya da mahalli idarelerin muhasebe birimlerinin ilgili hesaplarına yatırılır. Çekim yapılan alandan sorumlu olan kamu kurum ve kuruluşlarının, merkezî yönetim bütçesine dahil kamu kurum ve kuruluşları olması durumunda, ücret tutarı genel bütçeye gelir kaydedilir.
Film çekim koordinasyon komisyonunun oluşumu, toplantı ve karar yeter sayıları, çalışma usul ve esasları, Türkiye’de ticari amaçla ya da Bakanlığın görev alanına giren konularda bilimsel araştırma veya inceleme amacıyla film çekmek isteyen yerli ve yabancı gerçek ve tüzel kişilerin tabi olacağı hükümler ile ortak yapım esasları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 10 – 5224 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 4 – Bu maddeyi ihdas eden Kanunda öngörülen kurullar ve komisyonlar bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde oluşturulur. Bu kurullar ve komisyonlar oluşturuluncaya kadar mevcut kurullar ve komisyonlar görevine devam eder.
Bu maddeyi ihdas eden Kanunda öngörülen yönetmelikler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yürürlüğe konulur. Yönetmelikler yürürlüğe konuluncaya kadar, mevcut yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce verilmiş olan destekler ve bunların geri ödemeleri için bu Kanunun bu maddeyi ihdas eden Kanunla değiştirilmeden önceki hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.
Film çekim koordinasyon komisyonu kurulan illerde, komisyonca tarife belirlenmesinden önce yapılan film çekim başvuruları hariç olmak üzere daha önce belirlenmiş tarifeler uygulanmaz.”
MADDE 11 – 14/7/2004 tarihli ve 5224 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrasında ve 2 ncimaddesinin birinci fıkrasında yer alan “kayıt ve tescile de esas olacak şekilde” ibareleri madde metninden çıkarılmış ve 5 inci, 12 nci, 15 inci maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır. MADDE 12 – Bu Kanunun;
a) 8 inci maddesi ile değiştirilen 5224 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları ile altıncı fıkrasının (e) bendi ve (f) bendinde düzenlenen üçüncü fıkraya ilişkin hüküm 1/7/2019 tarihinde,
b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
MADDE 13 – Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
29/01/2019
| ||
No comments:
Post a Comment